Η Μάχη του Σομμ, που διεξήχθη από την 1η Ιουλίου έως τις 18 Νοεμβρίου 1916, αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες και πιο αιματηρές συγκρούσεις του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Οι Σύμμαχοι, κυρίως η Βρετανία και η Γαλλία, επιχείρησαν να σπάσουν τις γερμανικές γραμμές στο Δυτικό Μέτωπο, με στόχο να ανακουφίσουν τη γαλλική άμυνα στο Βερντέν και να επιφέρουν αποφασιστικό πλήγμα στις Κεντρικές Δυνάμεις. Παρά τις φιλόδοξες φιλοδοξίες, η μάχη έμεινε στην ιστορία ως μια σύγκρουση που χαρακτήρισε τη φρίκη και την αδιέξοδη φύση του πολέμου χαρακωμάτων.
Στις αρχές του 1916, η γερμανική επίθεση στο Βερντέν είχε φέρει τους Γάλλους στα πρόθυρα κατάρρευσης. Για να ανακουφίσουν τη γαλλική πίεση, οι Σύμμαχοι σχεδίασαν μια μεγάλη επίθεση στην κοιλάδα του ποταμού Σομμ στη βόρεια Γαλλία. Το σχέδιο περιλάμβανε τη χρήση μαζικών δυνάμεων πεζικού, βαρέως πυροβολικού και αεροπορικής υποστήριξης για να καταστρέψουν τις γερμανικές θέσεις.
Η επίθεση χαρακτηρίστηκε από μια μεγάλη προετοιμασία πυροβολικού, με περισσότερα από 1,5 εκατομμύριο βλήματα να εκτοξεύονται στις γερμανικές γραμμές τις ημέρες πριν από την έναρξη της μάχης. Οι Βρετανοί και οι Γάλλοι πίστευαν ότι αυτή η σφοδρή επίθεση θα εξουδετέρωνε τους Γερμανούς, επιτρέποντας στις συμμαχικές δυνάμεις να προελάσουν εύκολα.
Η 1η Ιουλίου 1916 αποτέλεσε την πιο αιματηρή μέρα στην ιστορία του βρετανικού στρατού, με περισσότερους από 57.000 άνδρες να τραυματίζονται ή να σκοτώνονται. Παρά τους βομβαρδισμούς, οι γερμανικές θέσεις ήταν καλά ενισχυμένες και πολλοί στρατιώτες είχαν καταφύγει σε βαθιά υπόγεια καταφύγια. Όταν οι Σύμμαχοι προχώρησαν προς τις γερμανικές γραμμές, βρέθηκαν αντιμέτωποι με πυκνά πυρά πολυβόλων, που προκάλεσαν τεράστιες απώλειες.
Η μάχη συνεχίστηκε για τέσσερις μήνες, με τις δύο πλευρές να εμπλέκονται σε μια εξαντλητική αντιπαράθεση. Οι Σύμμαχοι χρησιμοποίησαν νέες τεχνολογίες, όπως τα άρματα μάχης Mark I, τα οποία έκαναν την πρώτη τους εμφάνιση στον πόλεμο. Παρόλο που τα άρματα προσέφεραν ελπίδα για το μέλλον του πολέμου, οι περιορισμένες επιδόσεις τους εκείνη την περίοδο δεν κατάφεραν να αλλάξουν δραματικά την κατάσταση.
Η μάχη διεξήχθη υπό δύσκολες συνθήκες, με τη λάσπη, την κακή ορατότητα και τις ασταμάτητες βροχές να καθιστούν τις επιχειρήσεις ακόμα πιο δύσκολες. Παρά τις διαδοχικές επιθέσεις, η προέλαση των Συμμάχων ήταν ελάχιστη, με κέρδη εδάφους μόλις λίγων χιλιομέτρων.
Η Μάχη του Σομμ είχε τρομακτικές απώλειες και για τις δύο πλευρές. Υπολογίζεται ότι πάνω από 1 εκατομμύριο στρατιώτες σκοτώθηκαν, τραυματίστηκαν ή αγνοούνται. Οι Βρετανοί και οι Γάλλοι υπέστησαν περίπου 620.000 απώλειες, ενώ οι Γερμανοί γύρω στις 500.000.
Η μάχη δεν είχε ξεκάθαρο νικητή. Οι Σύμμαχοι κατάφεραν να προχωρήσουν περίπου 12 χιλιόμετρα σε βάθος, αλλά δεν πέτυχαν τον κύριο στόχο τους να σπάσουν εντελώς το γερμανικό μέτωπο. Παρά την περιορισμένη στρατιωτική επιτυχία, η μάχη του Σομμ ανέδειξε τη φρίκη του σύγχρονου πολέμου και έγινε σύμβολο του ανθρώπινου κόστους της βιομηχανοποιημένης σύγκρουσης.
Η Μάχη του Σομμ αποτελεί μια από τις πιο εμβληματικές συγκρούσεις του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Ήταν μια σύγκρουση που ανέδειξε την τραγική φύση του πολέμου χαρακωμάτων, αλλά και την αποφασιστικότητα και τη θυσία εκατομμυρίων στρατιωτών. Η μνήμη της μάχης παραμένει ζωντανή ως υπενθύμιση του κόστους του πολέμου και της σημασίας της ειρήνης.