Το Καταδρομικό «Έλλη»

Το «Έλλη» ήταν ένα ελαφρύ καταδρομικό που ναυπηγήθηκε το 1912 στα ναυπηγεία του Νιούκαστλ της Αγγλίας και εντάχθηκε στον στόλο του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού το 1914. Με εκτόπισμα 2.600 τόνων και δυνατότητα μέγιστης ταχύτητας 27 κόμβων, διέθετε οκτώ πυροβόλα των 152 χιλιοστών, καθιστώντας το ένα από τα πιο ισχυρά πλοία της εποχής του.

Κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας του, το «Έλλη» έλαβε μέρος σε πολλές σημαντικές επιχειρήσεις, από τους Βαλκανικούς Πολέμους έως τη Μικρασιατική Εκστρατεία, προσφέροντας καθοριστική υποστήριξη στις ελληνικές ναυτικές και χερσαίες δυνάμεις. Η προπολεμική του πορεία αντικατόπτριζε τη σημασία του ως στρατιωτικού και εθνικού συμβόλου.

Το πρωί της 15ης Αυγούστου 1940, το «Έλλη» βρισκόταν αγκυροβολημένο στο λιμάνι της Τήνου, συμμετέχοντας στους εορτασμούς της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Χιλιάδες πιστοί είχαν συγκεντρωθεί για να προσκυνήσουν την εικόνα της Παναγίας, σε μια από τις σημαντικότερες θρησκευτικές εκδηλώσεις της Ελλάδας.

Ξαφνικά, μια τορπίλη που εκτοξεύθηκε από το ιταλικό υποβρύχιο Delfino έπληξε το καταδρομικό, προκαλώντας μεγάλες εκρήξεις. Το «Έλλη» βυθίστηκε γρήγορα, ενώ 9 ναύτες σκοτώθηκαν και 24 τραυματίστηκαν. Η επίθεση προκάλεσε πανικό και οργή, όχι μόνο λόγω της απώλειας, αλλά και εξαιτίας της ιεροσυλίας: η επίθεση συνέβη σε μια ημέρα βαθιάς θρησκευτικής σημασίας.

Παρόλο που υπήρχαν αδιάσειστα στοιχεία ότι η Ιταλία ήταν υπεύθυνη για την επίθεση, η ελληνική κυβέρνηση του Ιωάννη Μεταξά επέλεξε να μην κατονομάσει τον δράστη. Η στρατηγική αυτή είχε στόχο να κερδηθεί χρόνος για την ενίσχυση της ελληνικής άμυνας, ενώ το διεθνές πολιτικό σκηνικό βρισκόταν σε τεντωμένο σχοινί.

Η επίθεση στο «Έλλη» αποτέλεσε προάγγελο του ελληνοϊταλικού πολέμου, που ξέσπασε τον Οκτώβριο του 1940. Παρά τη σιωπή της κυβέρνησης, το γεγονός συσπείρωσε τον ελληνικό λαό, που έβλεπε ήδη τα πρώτα σημάδια της επερχόμενης σύγκρουσης.

Η θυσία του «Έλλη» λειτούργησε ως καταλύτης για την ενίσχυση του εθνικού φρονήματος. Ο ελληνικός λαός αντιλήφθηκε την πράξη αυτή ως προσβολή προς το έθνος και την πίστη του, γεγονός που ενέτεινε την αποφασιστικότητα για αντίσταση. Η βύθιση του καταδρομικού δεν ήταν απλώς μια στρατιωτική απώλεια, αλλά ένα σύμβολο θυσίας και προσήλωσης στα ιδανικά της ελευθερίας και της εθνικής κυριαρχίας. Στην διπλανή εικόνα βλέπετε τμήμα της ιταλικής τορπίλης.

Το ναυάγιο του «Έλλη» παραμένει στον βυθό του λιμανιού της Τήνου, αποτελώντας άτυπο μνημείο της θυσίας. Μετά τον πόλεμο, το 1951, μια νέα φρεγάτα με το όνομα «Έλλη» εντάχθηκε στον ελληνικό στόλο, διατηρώντας ζωντανή την κληρονομιά του καταδρομικού.

Η σημαία του πλοίου, μαζί με διάφορα αντικείμενα που διασώθηκαν, εκτίθενται στο Πολεμικό Ναυτικό, θυμίζοντας τη θυσία των ανθρώπων που υπηρέτησαν σε αυτό.